4 Boyutta Kütleli S-Düalite
E.Ulaş Saka
İstanbul Üniversitesi Fizik Bölümü
Sicim teoriler arasındaki düalite ilişkileri, genel olarak teorilerin zayıf ve güçlü etkileşim bölgeleri arasında bir gönderim olarak tanımlanır. Teorilerin farklı kompakt çokkatlılar üzerine indirgenerek düalite ilişkileri ve teorilerin barındırdıkları simetriler zenginleştirilebilmektedir. Ayrıca indirgeme mekanizması akı (kompakt koordinatlara özel bir halde bağlı olarak) terimi eklenerek yapıldığında alt boyutlarda kütleli süpergravite modelleri elde edilebileceği görülmüştür. N=4 ve D=4 süpergravite modellerini ayar etmenin genel bir formalizmi Schön ve Weidner tarafından gösterilmiştir. Dolayısıyla akı kompaktifikasyon sonucu oluşturulan teorilerin bir ayar süpergravite teorisi olup olmadığı anlaşılabilirdir. Tip IIA süpergravite teoriye, dilaton , metrik ve NS 2-form alanların ölçeklendirme simetrilerinden yararlanarak Scherk-Schwarz boyutsal indirgemesi uygulandı. Nihai teori kütleli 2-form ve 1-form alanları içeren dört boyutta kütleli bir ayar edilmiş yeni bir süpergravite teoridir. Bu teorinin, kütleli 2-form ve vektör alanları içeren bir teoriye S-dual olduğunu gösterildi. S-dual teorinin Heterotik teorinin Scherk-Schwarz indirgemesi sonucu ortaya çıktığı görüldü. Buradan hareketle tip IIA ve heterotik teoriler arasında 4 boyutta kütleli S-düalite ilişkisi kuruldu. Dört boyuttaki söz konusu lagranjiyenin SL(2) simetrisini kısmi olarak taşıyan ve en genel formu Schön-Weidner tarafından gösterilen N=4 ve D=4 ayar edilmiş Lagranjiyen formuna getirilebildiği gösterildi.
Yer : MSGSÜ Bomonti Binası, Fizik Bölümü.
Tarih : 16 Mayıs 2013 Perşembe, 15:00
Ayrıntılı bilgi : msgsufizik.net